Λιποπρωτεΐνη (α) - Lp(a): Τι είναι και γιατί πρέπει να τη γνωρίζουμε

Lipoprotein a - Lp(a)

Η Λιποπρωτεΐνη (α), ή πιο απλά Lp(a), είναι ένα λιπαρό σωματίδιο που κυκλοφορεί στο αίμα. Μοιάζει με την "κακή" χοληστερίνη (LDL), αλλά είναι πιο επικίνδυνη. Όταν τα επίπεδά της είναι αυξημένα, ο κίνδυνος για έμφραγμα ή εγκεφαλικό διπλασιάζεται ή και τριπλασιάζεται.

Γιατί είναι σημαντική;

Η Lp(a) είναι συχνά η αιτία καρδιοπάθειας σε νεαρή ηλικία — ακόμα και σε άτομα χωρίς άλλους γνωστούς παράγοντες κινδύνου και με φυσιολογική "κακή" χοληστερόλη.

Παρόλα αυτά, λίγοι τη γνωρίζουν γιατί:

• Είναι κληρονομική. Δεν αλλάζει με τη διατροφή ή την άσκηση.

• Μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχαν αποτελεσματικές θεραπείες.

• Οι περισσότερες ιατρικές οδηγίες δεν πρότειναν καν να την ελέγξουμε.

Αυτό όμως αλλάζει. Υπάρχουν πλέον νέες θεραπείες σε εξέλιξη και οι ειδικοί προτείνουν ένα απλό, εφάπαξ τεστ αίματος για όλους.

Ποιοι πρέπει να κάνουν έλεγχο της Λιποπρωτεΐνης α - Lp(a);

• Όσοι είχαν καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό, ή στένωση αορτής πριν τα 55 (άντρες) ή 65 (γυναίκες).

• Όσοι έχουν συγγενή πρώτου βαθμού με πρώιμη καρδιοπάθεια.

• Άτομα με πολύ υψηλή LDL χοληστερίνη (πάνω από 190 mg/dL).

• Συγγενείς ατόμων που έχουν ήδη υψηλή Lp(a).

• Κάποιες οδηγίες προτείνουν σε όλους να κάνουν έλεγχο της Lp(a) μια φορά στη ζωή τους για να έχουμε εικόνα του καρδιαγγειακού τους κινδύνου.

Τι σημαίνουν τα νούμερα;

Τα επίπεδα Lp(a) μετρώνται με δύο τρόπους:

Επίπεδα	nmol/L	mg/dL
Φυσιολογικά	κάτω από 75	κάτω από 30
Αυξημένα	125 και πάνω	50 και πάνω

Ένα μόνο τεστ φτάνει, αφού τα επίπεδα Lp(a) μένουν σταθερά σε όλη τη ζωή.

Τι μπορούμε να κάνουμε αν είναι αυξημένη;

Αν και δεν υπάρχει ακόμα εγκεκριμένη θεραπεία ειδικά για την Lp(a), οι ασθενείς με υψηλά επίπεδα μπορούν να επωφεληθούν από:

• Φάρμακα που μειώνουν τη χοληστερίνη, όπως οι στατίνες.

• Χαμηλή δόση ασπιρίνης (σε ειδικές περιπτώσεις).

• Πιο αυστηρό έλεγχο άλλων παραγόντων κινδύνου, όπως η πίεση και το σάκχαρο.

Νέες θεραπείες στον ορίζοντα

Επιστήμονες δοκιμάζουν νέα φάρμακα που μειώνουν την παραγωγή Lp(a) από το συκώτι, μειώνοντάς την μέχρι και 100%. Τα φάρμακα αυτά χορηγούνται με ένεση κάθε λίγους μήνες, ενώ δοκιμάζεται και ένα χάπι που λαμβάνεται καθημερινά. Τα πρώτα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά.